موزه های ایران
انواع موزه ها در ایران
موزه کاخ سعدآباد
کاخ سعد آباد شاید سیاسی‌ترین موزه کشور باشد؛ کاخی که شاهزادگان قاجار آن را بنا نهادند و بعد از کودتای ۱۲۹۹ که منجر به سلطنت پهلوی اول شد، گسترش یافت. رضا شاه ۱۸ کاخ را در مجموعه سعد آباد گردهم آورد و هنوز هم این مجموعه در برگزاری جلسات و مناسبت‌های مختلف سیاسی نقش اساسی دارد. موزه کاخ سعد آباد که عنوان پر بازدیدترین موزه کشور را با خود یدک می‌کشد علاوه برباغ موزه کاخ شامل موزه‌های متعددی است که برخی از آنها به فرهنگ و هنر ایران مربوط است و برخی دیگر به پادشاهانی که زمانی در این کاخ‌ها سکونت داشتند. ساختمان موزه فرشچیان تاریخچه جالبی دارد؛ این ساختمان در ابتدا متعلق به رضا شاه و چهارمین همسرش ملکه عصمت بود اما بعدها برادر شاه و در آخر سرآشپز مخصوص او در این مکان سکونت می‌کردند تا در نهایت در سال ۱۳۸۰ تبدیل به موزه مینیاتور استاد فرشچیان شد. موزه مینیاتور استاد بهزاد در گذشته اتاق کار رضا شاه بوده است و بعدها به عنوان کاخ ولیعهد شهرت یافت. این موزه در سال ۱۳۷۳ برای نمایش آثار این هنرمند اختصاص داده شد. موزه آب هم زمانی برای پذیرایی از مهمانان شاه استفاده می‌شد اما امروز برای نگهداری از اسناد، مدارک و ابزار مربوط به آب مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این موزه می‌توانید با تاریخ آب و آبیاری در کشورمان آشنا شوید. موزه آشپزخانه سلطنتی شما را به مطبخ خاندان سلطنتی پهلوی می‌برد. اگر می‌خواهید با ظروف سلطنتی هم آشنا شوید سری به موزه ظروف سلطنتی که در قسمت شرقی مجموعه واقع شده بزنید. سعد آباد بخشی از تاریخ معاصر کشور را در خود پنهان کرده است که می‌توان با سر زدن به آلبوم‌های سلطنتی و اسناد موجود تا حدودی از آن سر در آورد این مدارک که زمانی در وزارت دربار نگه داشته می‌شد امروز در موزه آلبوم‌های سلطنتی منتظر شماست. موزه اتومبیل‌های سلطنتی، سلاح‌های دربار، برادران امیدوار، خط و کتابت میرعماد، چهره‌های ماندگار، مردم شناسی، موزه مینیاتور استاد آبکار، موزه نظامی، موزه هنر ملل، موزه هنرهای زیبا، موزه نگارستان و موزه هنر مردم از دیگر موزه‌های این مجموعه است.
کاخ نیاوران
دومین موزه محبوب کشور هم یک کاخ است؛ کاخ نیاوران که حدود ۱۱ هکتار از شمال تهران را به خود اختصاص داده است یکی از زیباترین کاخ‌های ایران است. در مجموعه کاخ نیاوران شما می‌توانید از کاخ صاحبقرانیه، کاخ اختصاصی نیاوران، کوشک احمد شاهی، موزه جهان نما، موزه کتابخانه سلطنتی، موزه خودروهای اختصاصی کاخ و باغ موزه کتیبه‌ها دیدن کنید. کاخ صاحبقرانیه زمانی متعلق به حرمسرای ناصرالدین شاه بود اما امروز تبدیل به موزه‌ای شده که از نظر معماری و تزئینات برای بازدیدکنندگان جذابیت‌های زیادی دارد. در موزه جهان نما می‌توانید آثار اهدایی به خاندان پهلوی را ببینید. اگر دوست دارید از خودروهای اختصاصی خاندان پهلوی یا موتورسیکلت‌های ولیعهد دیدن کنید باید سری به موزه خودروهای سلطنتی بزنید. در باغ موزه کتیبه‌ها کتیبه‌هایی از دوران تاریخی مادها نگهداری می‌شود که دیدنی است.
کاخ گلستان
کاخ گلستان درست در شلوغ‌ترین نقطه پایتخت واقع شده اما از در کاخ که وارد شوید انگار درختان سر به فلک کشیده‌اش شما را از ازدحام اطرافتان خارج می‌کند و به دورانی می‌برد که سلطنت و حکمرانی کشور در این محیط رقم می‌خورده است. کاخ گلستان که حدود ۵۰۰ سال سابقه دارد چند سلسله پادشاهی را پشت سر گذاشته و هنوز چون نگینی در دل تهران می‌درخشد. برای بازدید از کاخ گلستان بهتر است نصف یک روز را در نظر بگیرید زیرا زیبایی‌های این کاخ تمامی ندارد. حیاط کاخ، ایوان تخت مرمر، تالار آیینه، تالار سلام، تالار ظروف، تالار عاج، چادرخانه، حوض خانه، خلوت کریمخانی، شمس العماره، عکاسخانه، تالار برلیان، عمارت بادگیر، کاخ ابیض و نگارخانه را نباید از دست دهید. اولین موزه ایران هم در کاخ گلستان قرار دارد؛ مکانی که در آن تاج آقا محمد خان قاجار را می‌توانید از نزدیک ببینید.
کاخ چهلستون
چهارمین موزه محبوب کشور در اصفهان واقع شده است؛ کاخی که در عصر صفوی بنیان گذاشته شده و هنوز نمایانگر هنر و فرهنگ این سرزمین است. کاخ چهلستون که ترکیبی از معماری چینی، اروپایی و ایرانی است نقاشی‌ها و کاشی کاری‌های دلفریبی را در خود جای داده است. قدم زدن در کاخ و تماشای نقاشی‌های دیواری شما را با هنرمندان دوران صفویه تا قاجار آشنا خواهد کرد. تالار کاخ چهلستون ۲۰ ستون دارد که تصویر آن در آب استخر جلوی کاخ ۴۰ ستون را در پیش چشمانتان تداعی می‌کند.
موزه فلک الافلاک
قلعه فلک الافلاک میزبان دو موزه مردم شناسی و باستان شناسی است که در لیست پربازدیدترین موزه‌های ایران مقام پنجم را از آن خود کرده است. ساختمان قلعه در دوران پهلوی اول برای نمایش اسناد و مدراک فرهنگی استان لرستان تبدیل به موزه شد. امروز در این موزه باستان شناسی بیش از ۱۲ هزار اثر تاریخی متعلق به دوران مختلف نگهداری می‌شود. در موزه مردم شناسی هم شما می‌توانید در بخش‌های مختلف زندگی مردم لرستان سرک بکشید در سالن عروسی از مراسم مهمان نوازی، رقص و آواز آنها مطلع شوید و وسایل پخت نان، آسیاب آبی و ادوات کشاورزی این قوم اصیل را از نزدیک ببینید.
موزه‌ای به وسعت تاریخ ایران
اگر برای دانستن در مورد تاریخ ایران قصد رفتن به تنها یک موزه را داشته باشید باید سری به موزه ملی ایران بزنید. موزه‌ای که بیش از ۷۰ سال قدمت دارد و بیش از ۳۰۰ هزار شی باستانی را در خود جای داده است. ساختمان خود موزه از نظر معماری بسیار دیدنی است؛آندره گدار معمار فرانسوی این موزه را طراحی کرده است و در سال ۱۳۱۶ ساختمان موزه رسما افتتاح شد. موزه تاریخ اسلامی هم بعدها به این موزه اضافه شد. در موزه ملی می‌توانید اولین انیمیشن جهان را از نزدیک ببینید. در بخش پیش از تاریخ ایران آثار نابی از دوران پارینه سنگی وجود دارد که کهن‌ترین دوران پیش از ابداع نگارش را روایت می‌کنند. در بخش موزه تاریخی آثاری از آغار به کارگیری نگارش تا پایان دوران ساسانی را خواهید دید. موزه تاریخ اسلامی دارای ۷ تالار در دو طبقه است که هزار و ۵۰۰ شی تاریخی را در برابرتان قرار می‌دهد.
موزه میراث روستایی
موزه روستایی گیلان یکی از متفاوت‌ترین موزه‌های ایران است؛ این موزه که بزرگترین اکوموزه خاورمیانه است نمایانگر بخشی از فرهنگ گیلان است. این موزه بازتابی از معماری روستاهای متنوع گیلان است که شما را با نحوه پرورش گیاهان بومی، دارویی و صنایع دستی این سرزمین هم آشنا می‌کند. این موزه که در سال ۱۳۸۵ افتتاح شده است فضای طبیعی و محیط زیست واقعی روستاهای گیلان را در یک جای جمع کرده است.
موزه آذربایجان
موزه آذربایجان عنوان دومین موزه باستان شناسی کشور را با خود یدک می‌کشد؛ موزه‌ای که نمایانگر بخشی از تاریخ و فرهنگ غنی مردم تبریز است. ساختمان این موزه را هم آندره گدار معمار و باستان شناس فرانسوی (که ساختمان موزه ملی را هم طراحی کرده) معماری کرده است. ساختمان موزه سه طبقه دارد؛ در طبقه همکف به تماشای آثار پیش از اسلام می‌رویم که شامل آثار گرانبهایی از اقصی نقاط ایران است. جسد زن و مردی که در حفاری مسجد کبود تبریز پیدا شدند نیز در همین طبقه نگهداری می‌شود. در طبقه اول آثار تاریخی پیش از اسلام و دوران اسلامی نمایش داده می‌شود. طبقه زیرزمین موزه هم شما را با آثار احد حسینی مجسمه ساز تبریزی آشنا می‌کند که مجسمه‌های عظیم الجثه‌اش شما را با تاریخ بشریت آشنا می‌کند.
موزه هگمتانه
موزه هگمتانه نام نهمین موزه پر بازدید کشور را از آن خود کرده است؛ این موزه که یک سالن اصلی، سرسرا و دو راهرو دارد بیش از دویست شی فرهنگی را از دوران مختلف تاریخی در معرض دید قرار می‌دهد. این موزه دارای دو بخش تاریخی و اسلامی است که آثار تاریخی که در کاوش‌های تپه هگمتانه بدست آمده را شامل می‌شود. پایه ستون‌های کاخ‌های هخامنشی و خمره سفالی که قدمت آن به هزاره پنجم قبل از میلاد بر می‌گردد در این موزه نگهداری می‌شود.
موزه خانه کرد
موزه خانه کرد دهمین موزه محبوب ایران است که با گردش در آن می‌توانید از زندگی مردم کردستان اطلاعات کسب کنید. عمارت آصف وزیری یا خانه کرد یکی از قدیمی‌ترین بناهای سنندج است که تغییر کاربری داده و به جای تشریفات میزبان اشیای فرهنگی و تاریخی است. موزه مردم شناسی کردستان با مجسمه‌هایی که شیوه کار و زندگی مردم کردنشین ایران را به تصویر می‌کشد شما را با بخشی از فرهنگ، هنر و تاریخ مردمان کردستان آشنا می‌کند.
علل کم بودن بازدید از سرمایه‌های ملی کشور که بازگو کننده تاریخ و هویت ما هستند هرچه که باشد در این بین می‌توان با ترغیب مردم به رفتن به موزه‌های محبوب برای رشد آمار بازدید از موزه‌های کشور قدمی برداشت؛ موزه‌هایی که تاکنون گردشگران بین المللی بسیاری هم به خود دیده‌اند نباید توسط مردم مورد غفلت واقع شوند
مشهورترین موزه های جهان
| موزه «لوور» فرانسه همچنان در رتبه اول بهترین موزه های جهان قرار دارد. به گزارش ایسنا، بر اساس تعریف شورای بین المللی موزه که زیر نظر سازمان «یونسکو» فعالیت می کند، موزه مکانی است که هدف از راه اندازی آن تحقیق در آثار و شواهد به جای مانده انسان و محیط زیست او، گردآوری آثار، حفظ و بهره برداری معنوی و ایجاد ارتباط بین این آثار، به ویژه به نمایش گذاشتن آنها به منظور بررسی و بهره مندی معنوی است. موزه ها انواع مختلفی دارند که از آن جمله می توان به موزه هنرهای زیبا، موزه هنر کاربردی، موزه صنایع دستی، موزه باستان شناسی، موزه مردم شناسی، موزه قوم شناسی، موزه تاریخ، موزه تاریخ فرهنگی، موزه تاریخ نظامی، موزه علم، موزه فناوری، موزه کودکان، موزه نقشه، موزه تاریخ طبیعی، موزه سکه شناسی، موزه گیاه شناسی و موزه تمبر اشاره کرد.
در همین رابطه خبرگزاری شین هوا با بررسی شرایط صدها موزه در سراسر جهان. با در نظر گرفتن ده ها عامل در ارزیابی شرایط موزه ها، دو عامل ارزش تاریخی یا هنری آثار به نمایش در آمده و تعداد بازدیدکنندگان را به عنوان عوامل اصلی در ارزیابی موزه ها مد نظر قرار داده و بر این اساس به معرفی ۱۰ موزه برتر جهان در کشورهای فرانسه، انگلیس، آمریکا، یونان، یونان، مصر، عراق، آلمان، روسیه و لیبی پرداخته که عبارتند از: ● موزه لوور ـ فرانسه موزه «لوور» در شهر پاریس که در کشور فرانسه واقع شده، بیش از ۳۵ هزار اثر تاریخی و هنری در هشت بخش مختلف را در خود جای داده است. این موزه که با میزبانی از نزدیک به ۹ مبیلیون بازدیدکننده در سال، عنوان پربازدیدترین موزه جهان را به خود اختصاص داده، آثار تاریخی و هنری شاخصی از جمله «لوح حمورابی» و تابلوی «مونالیزا» را در خود جای داده است. ساختمان این موزه قبل از انقلاب کبیر فرانسه یکی از کاخ های سلطنتی بود که در آن آثار با ارزش هنری نگهداری می شد، اما پس از انقلاب کبیر فرانسه در سال ۱۷۹۳ تبدیل به موزه ملی فرانسه شد.
● موزه بریتانیا ـ انگلیس موزه بریتانیا در شهر لندن یکی از عظیم ترین و غنی ترین موزه های جهان است که بیش از ۱۳ میلیون گنجینه و آثار تاریخی از بسیاری از فرهنگ ها، اقوام و کشورهای جهان را از دوران پیش از تاریخ تا زمان حال در خود جای داده است. این موزه در سال ۱۷۵۳ میلادی و با مجموعه اهدایی از «هانس سلون» ـ طبیعی دان انگلیسی ـ شامل دست نوشته ها، کتاب های قدیمی و آثار باستانی گردآوری شده از برخی مستعمرات وقت انگلیس بود، رسما تاسیس شد. بخش های اصلی موزه بریتانیا که تصاویر زیادی از آنها بر روی سایت موزه نیز موجود است عبارتند از: نقاشی و تصویر، سکه و نشان، آثار تاریخی مصر، آثار تاریخی آسیای غربی، آثار تاریخی یونان و روم باستان، آثار تاریخی قرون وسطی و دوره های بعدی، آثار تاریخی هنر اسلامی، آثار تاریخی دنیای شرق، آثار پیش از تاریخ و آثار قوم شناختی.
● موزه متروپلیتن ـ آمریکا موزه متروپلیتن در شهر نیویورک آمریکا از بزرگ ترین و مشهورترین موزه های جهان است که در سال های اخیر به طور متوسط سالانه میزبان پنج میلیون بازدیدکننده بوده است. این موزه که در سال ۱۸۷۲ میلادی افتتاح شد، حاوی مجموعه بزرگ و نادری از تاریخ اسلام و ایران باستان است. قدیمی ترین آثار این موزه مربوط به ۳۰۰ هزار تا ۷۷ هزار سال پیش است که از آن جمله می توان به سنگ آتش زنه ای اشاره کرد که در مصر یافت شده است.
● موزه آکروپولیس ـ یونان موزه آکروپلیس در شهر آتن یونان، یکی از مدرن ترین و بزرگ ترین موزه های جهان است که در سه طبقه ساخته شده و ۲۵ هزار مترمربع مساحت دارد. در طبقه نخست این موزه که توسط یک معمار سوییسی طراحی شده، مجسمه هایی از معابد تمدن یونان باستان و در طبقه دوم نیز آثار متعددی از محوطه های تاریخی این کشور به نمایش درخواهند آمد. البته طبقه سوم موزه که برای نمایش مجسمه های مرمرین «الگین» ساخته شده، خالی است و شاید برای همیشه خالی بماند. برای ساخت موزه آکروپلیس، ۱۸۰میلیون دلار هزینه شده و روزانه به طور متوسط میزبان ۱۰هزار بازدیدکننده است.
● موزه ملی مصر ـ قاهره موزه ملی مصر در شهر قاهره که برخی آن را از نظر ارزش گنجینه های تاریخی که در آن نگهداری می شوند، معادل موزه لوور و در ردیف پنج موزه برتر جهان می دانند، در سال ۱۹۰۲ ساخته شد و در حدود ۱۲۰ هزار اثر تاریخی از جمله ماسک مشهور «توتنخامون» را در خود جای داده است. البته این موزه از مدت ها قبل به منظور انتقال آثار آن محل جدید در شرایط نیمه تعطیل بوده و بخش قابل توجهی از آثار آن در مکان های دیگر، انبار موزه و در قالب تورهای جهانی در دیگر کشورها نگهداری می شوند، این در حالیست که در جریان انقلاب مردم مصر علیه حکومت حسنی مبارک، ده ها اثر تاریخی از این موزه به سرقت رفتند.
● موزه ملی عراق ـ بغداد موزه ملی عراق در شهر بغداد که در سال ۲۰۰۳ شاهد تراژدی غارت آن بودیم، در سال ۲۰۰۸ و پس از پنج سال تعطیلی، با بازگشایی دو تالار از مجموع ۱۶ تالار، درهای خود را به روی علاقه مندان گشود. موزه بغداد به عنوان یکی از موزه های غنی جهان موزه ای است که بیشترین آثار تاریخی را از تمدن بین النهرین، سومریان، بابلیان و آشوریان را در خود جای داده است. اکنون با گذشت سال ها از غارت موزه بغداد، بیش از نیمی از آثار تاریخی این موزه بازگردانده شده اند، اما بعید به نظر می رسد که خسارت هایی را که به دلیل تاراج موزه به آن وارد شده اند، در این مدت بتوان جبران کرد. این درحالیست که هنوز تعدادی از اشیای تاریخی منحصربه فرد این موزه مانند مجسمه های عاجی آشوریان، تندیس های منحصربه فرد و مهره های استوانهی به این موزه بازگردانده نشده اند. در این میان با تلاش های پلیس بین الملل و نهادهای دیگر و انتشار شناسه و مشخصات عمومی اشیاء ربوده شده، بخشی از آنها در کشورهای مختلف پیدا و به عراق بازگردانده شدند، با این وجود هنوز هیچ سرنخی از تعدادی از آثار تاریخی شاخص به سرقت رفته از جمله نقش برجسته ای طلایی و جواهر نشان به نام «شیر نیمرود» به دست نیامده است.
|
